تازه سرليکونه
د (روغتيا پالنه) نورې ليکنې
تازه سرليکونه
بېلابېلې ليکنې
حافظه څنګه قوي کیدایسي؟
  تعلیم الاسلام
  February 10, 2015
  0
لیکنه: عبدالغفار جبیر / تعلیم الاسلام ویب پاڼه
 
لوی څښتن تعالي جل جلاله  و انسان ته بې قيمته  نعمتونه  ورکړي دي او الله  جل جلاله و موږ ته  فرمايي چي تاسي د اښکلي نعمتونه نشي شمېرلای  لکه چې په  قرآنکریم  کي  راځي:
 
وَ اِنْ تَعُدُّوْا نِعْمَتَ اللّهِ لاَتُحْصُوْاهَا. سورت النحل(۱۸)
ژباړه: او که د الله نعمتونه شمېرل غواړئ نو هغه نه شئ شمېرلای.
 
په دې ټولو کي زړه او دماغ  ډېر ارزښت لري  زړه باچا او دماغ ئې د وزير حيثيت لری ځکه نو دماغ  يو غټ اوهېښوونکي قوت دئ  تر ټولو لومړی د نسیان (هیري) پېژندنه کوو او بیا پر حافظې باندي څېړنه او رڼا اچوو. 
 
د نسيان (هېري) پېژندنه :
نسيان (هېره ) دا هغه  ناروغي  ده  چې د زړو خبرو څخه علاوه نوي خبرې ئې هم هېرېږي او آن تر دې چې د دوهم ځل د يادېدو څخه وروسته  ئې هم کارنشي ور څخه اخيستلای ،  او ورسره  جوخت دماغ هم درسته نتيجه نشي ور کولای.
 
د نسيان( هېري) لاملونه :
د دې ناروغۍ اصلي عامل دا دئ چې کله پر دماغ رطوبت زيات شي نو نرم شي ، او يا هم چې کله رطوبت کم شي نو بيا دماغ وچ سي ،  په دې صورت کي دا ناروغې منځته راځي.
 
دا ناروغې:
 
  •  د شرابو اونورو نشيي موادو د استعمال
  • غم
  • غصه
  • د تکليف او غم زياتوالي
  • د ګرمو شيانو زيات استعمال
  • د سرزخم
  • په ګرځ او غبار کي د ډېر وخت لپاره تم کېدل او يا هم ورته تر ډېره وخته پوري کښېناستل دي
 
په پورتنيو حالاتو کي د بدن وينه کمېږي، ورسره د دماغ وينه هم کمه او وچه شي ، همدارنګه  دوامداره د هضمیې خرابوالی دوامداره نزله او زکام  درلودل د ورځې زيات خوب چي په دې سره د بلغم زياته برخه په وينه باندي ګډېږی او دماغ ورسره نرم سي ، ځکه نو هېره ډېره سي د شنو ګشنيزو زيات استعمال او بدبوئې په وينه کي زهرجن کيفيت پيداکوي اوهېره زياتېږي .
 
نښې اونښانې ئې:
 
 د نشيي موادو د زيات استعمال په وجه سره وينه کمېږي او سږی وچیږي خوب ئې کم او ياهم  نه ورته راځي ، قبض موجود وي ،  د لږ کار وروسته  درد پيداکيږي او پر سترګوئې کله کله هم توره پرده وغوړېږي ، که چيري دوامداره نزله  ، زکام او د هضميې کمزوري موجوده وي ،  نوپه دې صورت کي دماغ مرطوب (لوند) کيږي ناروغه ته زيات خوب ورځي د پزي اوخولې رطوبت ئې ختمېږي ، مخ ئې ابلک ابلک او يا بورټکي پيداکوي ، او ورسره يوځای ئې د خولې ذائقه (خوند) په لږېدوسي .
 
درملنه اوعلاج ئې:  
لومړی اصلي سبب ئې باید معلوم او د علاج او درملنی لپاره ئې کوښښ وکړي دغه سړی دي 
سهار او ماښام وبڼو او شنو ځايونو ته ځي ،  خپل طبيعت دي تل خوشحاله اوتازه ساتي ،  د غم او تکليف څخه بايد کوښښ وسي چې ځانونه ګوښه کړي ،  خوشبو او عطر بايد استعمال کړي ، ښکلی او بوي لرونکي ګلان دي تل بوی کړي، هضميه  دي برابره کړي ترڅو وينه ډیره او دماغ قوي شي او د ښه غذا خوړل هم اړین دي.
 
د حافظې پېژندنه:
حافظه د یاد په معنا ده او یا هغه ځواک دی چې په انسان او ځینو حیواناتو کي چې مطالب او پیښې په یاد ساتي او یا د پیښو او مطالبو د رایادلو لپاره د ذهن استعداد دی او په اصطلاح کي د اروایی بهیر هغي ډلي ته ویل کيږي چې سړی د بیا ور یادلو، ادراکاتواو د تجربو په زیرمه کولو برلاسی کوي یاپه بل عبارت حافظه (Memory) د تیرو تجربو د ژوندي کولو ځواک ته ویل کيږي.
 
دغه تجربې باید د زده کړي، ثبت او ساتنې د عملیو په واسطه د پیژندلو او یادولو له کبله را منځته شوي وي؛ حافظه په هغو فعالیتونو کي شامله ده چي د یادولو، په یاد راوړلو، تشخیص او د هغه څه د تر سره کولو چې مخکي ئې ترسره کړی وي په بڼه راڅرګندیږي.
 
د معلوماتو او اطلاعاتو یادول د درې پړاویز بهیر په ترڅ کي یاد ته سپارل کيږي دغه پړاوونه عبارت دئ له:
 
۱:  د لیږدولو وړ رمز منځته راوړل (Encoding) دا هغه اروایي ځانګړی فعالیت دی چې هره سرچینه یا لیږونکي د هغه له لاري خپل د نننی مفاهیم (موخې، افکار او ادراکات) په لیږدولو وړ محرکونو باندي لري، په حقیقت کي دا د یو داسي بهیر له  جوړښتونو څخه عبارت دی چې د حافظې د جوړښت او د حافظې د ګټې اخیستلواو منلو وړ ګرځي.
 
۲: زیرمه کول او ساتل (Storage) په دغه پړاو کي معلومات د راتلونکي ګټي اخیستنې لپاره د لنډې مودې لپاره په حافظه کي ساتل کيږي.
 
۳: موندل یا بیا ترلاسه کول (Retrieval) په دغه پړاو کي زېرمه شوي مطالب او مفاهیم بیا تر لاسه کيږي او یاد ته راوړل کيږي.
 
ان شاءالله نور بیا..........
 
ورپسې مطالب:

د ښې حافظې شرايط 
 
تبصره
يو نوم خامخا وليکئ.دغه نوم تر ٤٠ تورو زيات دى.
برېښناليک خامخا وليکئ.دغه برېښناليک تر ٤٠ تورو زيات دى.دغه برېښناليک باوري نه دى!.
متن خامخا وليکئ.متن تر وروستي بريده رسېدلى دئ.

  که نه لوستل کېږي دلته کليک وکړئ.  

سرته