لیکنه: مولوي اختر محمد"جهيد"
په اسلام کي د ساز او سروز د شیانو خرڅول حرام دي:
په اسلامي قانون کي د ایوه عامه او مضبوطه قاعده ده، هغه څه چي په اسلام کي منصوصاً حرام وي، د هغو خرڅول او رانیول او ورڅخه ګټه اخيستل هم حرام دي. د همدغي ټولنیزي قاعدې په اساس د ساز او سرود ټول وسائل حرام دي؛ ځکه ساز او سرود د اسلام له روح سره د دوو علتونو پر اساس ټکر کوي:
لومړی: ساز او سرود اسلامي ټولنه د الله جل جلاله له ذکر او عبادت څخه غافله کوي.
دوهم: د اسلامي ټولني وګړي له هر ډول علمي، ثقافتي او اقتصادي پر مختګ څخه شا ته کوي.
د همدغو فاسدو علتونو په نظر کي نیولو سره الله جل جلاله د ساز او سرود په هکله فرمایلي دي:
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ. (سورة لقمان ۶- آیت).
ژباړه: او له خلکو څخه ځیني هغه څوک دي، چي له حق څخه اړوونکي او عبثي خبري د دې لپاره رانيسي، چي په ناپوهۍ سره خلک د الله جل جلاله له لاري څخه واړوي او د الله تعالی ایاتونه په ټوکو او مسخرو سره ونیسي؛ دغو کسانو لره سپکوونکی عذاب دی.
نبي عليه السلام د ساز او سرود د سامان آلاتو په هکله فرمایلي دي:
عن أبي أمامة، عن النبي صلی الله عليه وسلم قال: "لا يحل بيع المغنيات ولا شراؤهن، وأكل أثمانهن حرام، وفيهن أنزل الله عز وجل عَلَيّ:
{ وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ } (تفسیر ابن کثیر ج۳ ص۴۴۲).
ژباړه : له ابو امامه څخه او هغه له نبي کریم عليه السلام څخه روایت کړی دی، چي فرمایلي يې دي: د ساز کوونکو، سندرو ویونکو او نڅاګرو ښځو خرڅول او رانیول روا نه دي او د دې لاري څخه د ګټل سوو پیسو خوړل حرام دي او په همدې اړه الله جل جلاله پورتنی ایت پر ما نازل کړی دی.
دغه راز په یو بل حدیث شريف کي راغلي دي:
عن ابي هريرة رضی الله عنه أن رسول الله صلی الله عليه وسلم نهی عن ثمن الکلب و کسب المزمار. تفسیر سراج المنیر( ج ۲ ص ۱۸۱ ).
ژباړه : له ابو هریره څخه روایت دی، چي رسول الله د سپي له قیمت اخیستلو او د ساز او سرود له زده کولو او کسب په توګه له استعمال څخه ممانعت کړی دی.
په دې هکله نور هم ډېر احادیث راغلي دي؛ چي هغه ټول د مخکني آیت تفسیر واقع کېږي.
د ټولو خلاصه او مطلب دا دی، چي ساز او سرود او د هغه کسب کول او له دغي لاري څخه د پیسو ګټل حرام دي او د ساز او سرود ټول سامان آلات لکه ډول او سورنا جوړول او د هغوی خرڅول او رانیول حرام دي. نه یوازي دا چي د ساز او سرود د سامان جوړول، اخیستل او خرڅول د فرد لپاره حرام دي، بلکي د حکومت لپاره هم د دغو شیانو ترویج حرام دی.
د اسلامي حکومت واکمنان دا وظيفه لري، چي د ساز او سرود ټول مرکزونه ونړوي او پر ځای يې د اسلامي امت د بچیانو لپاره د اسلامي، اخلاقي، تهذيبي او تمدني زده کړي مرکزونه جوړ کړي او هغه معاش چي ډمانو یا سندر غاړو ته ورکوي او یا يې رقاصو او نڅاګرو ښځو ته ورکوي، د ښووني او روزني استاذانو ته ورکړي.
سازنده ګانو او ډمانو ته د هغوی د ژوند د اړتیاوو پوره کولو لپاره یو داسي متبادل شغل او دنده ور وسپاري، چي له یوې خوا د هغوی د ژوند ستونزي اواري کړي اوله بلي خوا هغوی د اسلامي امت د ګمراه کولو له ستري ګناه څخه خلاصون پیدا کړي؛ پر خپلو تېرو ګناهونو پښېمانه سي او هم د پتمن ژوند او اسلامي شخصیت خاوندان سي.
هغه سوداګر، چي تر اوسه يې د ساز او سرود په سامان آلاتو خپله پانګه بنده کړې وي، د هغه پر ځای دي د داسي حلالو شیانو په راکړه ورکړه کي خپله سرمایه ولګوي، چي هم ټولني ته ګټور وي او هم دی د هغه په تجارت سره الله جل جلاله او اسلامي قانون ته مجرم او مسئول نه وي؛ ځکه چي د ساز او سرود د سامان آلاتو اخیستل او خرڅول په اسلامي ټولنه کي د فسق او فساد خپرول دي.
------------------------------------------
مأخذ: تعليم الاسلام مجله ۱۵ ګڼه