نشيي چښاک
نشيي توکو ته په عربي مُسْكِر وايي ، د نشه کونکو چښاکو لږ او ډېر چښل حرام دي .
په ټولو مذهبونو کي پدې قول فتوا ورکول سوې ده ځکه رسول الله فرمايلي دي: كُلُّ مُسْكِرٍ حَرَام ( متفق عليه ) ژباړه : هر نشه کونکى شئ حرام دى .
د شرابو څخه ماسيوا د نورو نشه کونکو چښاکو په برخه کي د ابوحنيفه رحمه الله او ابويوسف رحمه الله په وينا کي تفصيل راغلى دى چي وروسته يې تشريح کوو .
د امام محمد رحمه الله قول بيا د نورو امامانو لکه امام مالک ، امام شافعي او امام احمد رحمة الله علیهم په شان دى چي وايي هر نشه کونکى چښاک ، دا که د اومې دوښا څخه جوړ سوى وي.
يا د پخې دوښا څخه جوړ سوى وي ، که د انګورو ، کشمشو او عسلو څخه جوړ سوى وي ، يا د غنمو ، وربشو ، جوارو او نورو حبوباتو څخه جوړ سوى وي حرام دى، زموږ په مذهب کي لکه څه ډول چي وړاندي مو ولوستل د امام محمد رحمه الله پر قول فتوا ورکول کيږي .
شراب
په عربي کي شراب چښاک ته وايي ، دا که حلال چښاک وي لکه اوبه او شيدې اوکه حرام چښاک وي لکه نشه کونکي چښاک ، البته په پښتو کي موږ شراب و هغه نشه کونکي چښاک ته وايو چي په قطعي ډول حرام دي او په قرآن پاک کي د خمر په نامه ياد سوي دي ، دلته زموږ مراد د شرابو څخه همدا خمر دي .
د شرابو لږ او ډېر چښل حرام دي ، پر چښونکي يې اتيا دورې حد جاري کيږي ، همدا راز شراب نجس دي بدن او جامې په مرداريږي ، د شرابو چښل که څوک حلال وبولي کافر کيږي ، ځکه د شرابو حرمت په قطعي دلايلو ثابت سوى دى .
پر شرابو درې پړاونه راغلي دي ، په لومړي ځل کي چي د شرابو په هکله پوښتنه وسوه نو الله تعالی يې داسي جواب ورکړى :
يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبېر وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَا...سورة البقرة ايت ٢١٩.
ژباړه : دوى د شرابو او خمار په هکله ستا څخه پوښتنه کوي ، ته ورته ووايه : په دواړو کي لويه ګناه يعني لوى زيان سته او د خلکو د پاره ځيني ګټي هم پکښي سته خو تاوان يې تر ګټي زيات دى .
پدې آيت کي د شرابو د چښلو څخه منع نه ده راغلې البته تر ګټي يې د زيان او خرابۍ اړخ ډېر زيات بلل سوى دى .
په دوهم پړاو کي د لمانځه څخه د نشې په حالت کي منع راغله چي دا پخپله د لمانځه په وخت کي د شرابو د چښلو څخه ممانعت دى الله تعالی فرمايي:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنْتُمْ سُكَارَى حَتَّى تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ ...سورة النساء ايت ٤٣.
ژباړه : اې هغو کسانو چي ايمان مو راوړى دى ! تاسو لمانځه ته د نشې په حالت کي مه نژدې کيږئ تر څو چي نشه مو ځي په خپلو ويناوو پوهيږى .
په دريم پړاو کي د راتلونکي آيت په نازلېدلو د شرابو چښل په هر حالت کي حرام وګرځېدل .
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ. سورة المايدة ايت٩٠
ژباړه : اې مومنانو ! بېله شکه د شرابو چښل ، د خمار کول ، د بتانو عبادت کول ، په غشو قسمت معلومول د شيطان د کارونو څخه ناوړه کارونه دى نو تاسو ځانونه ګوښه ځني ساتئ .
-----------------------
مأخذ: فقه المبتدي - نکاح برخه
مخکنۍ ليکنه: