د (حکايات) نورې ليکنې
تازه سرليکونه
بېلابېلې ليکنې
د امام اعظم (رح) سره د دهریانو مناظره
ژباړه: نوید احمد
یو وخت دهریانو د امام اعظم ابوحنیفه رحمة الله علیه څخه د الله جل جلاله په اړه څو پوښتني وکړې او د الله تعالی پر وجود یې عقلي دلایل وغوښتل خو امام صاحب مبارک هم لکه څنګه چي الله جل جلاله ستر علمي استعداد ورکړی وو همغسي عقلي دلایل ورته وړاندي کړل:
دهري: ستا رب په کومه سنه کي پیدا سوی دی؟
امام صاحب: الله جل جلاله د تاریخ او زمانې څخه مخکي موجود وو (تاریخ وروسته پیدا سوی دی)، د الله تعالی د وجود څخه مخکی شی نسته.
دهري: ته موږ ته ددې خبري یو ښه مثال وړاندي کړه.
امام صاحب: تر څلورو مخکي څو دي؟
دهري: درې
امام صاحب: تر درو مخکي څو دي؟
دهري: دوه
امام صاحب: تر دوو مخکي څو دي؟
دهري: یو
امام صاحب: تر یوه مخکي څو دي؟
دهري: تر یوه مخکي شی نسته.
امام صاحب: نو چي د یوه تر عدد مخکي لا شی نسته نو تر حقیقي یوه - الله مخکي به څنګه شی وي؟ هغه قدیم ذات دی تر هغه مخکي بل اول نسته.
دهري: ستا د رب مخ یا جهت کومي خوا ته دی؟
امام صاحب: که زه تاسو ته په یوه توره تیاره خونه کي یو څراغ کښېږدم نو ددې څراغ د نور وړانګي او جهت به کومي خوا ته وي (دا نور به راستې خوا ته وي که چپې خوا ته)؟
دهري: د څراغ نور به په ټوله خونه کي وي (هر خوا ته به نور وي).
امام صاحب: نو چي دا مصنوعي نور لا هري خوا ته مخ کوي نو د هغه نور السموات والارض په اړه څه فکر کوې؟
دهري: ستا د رب د ذات په اړه موږ پوه کړه، ایا هغه کلک دی لکه اوسپنه؟ نرم دی لکه اوبه او که د دود او بخار په ډول ګاز دی؟
امام صاحب: ایا د یو داسي مریض څنګ ته کښېناستلي یاست چي د هغه زنکندن وي؟
دهري: هو کښېنستلي یو.
امام صاحب: ایا د هغه تر مرګ وروسته مو خبري ورسره کړي دي؟
دهري: یا
امام صاحب: ایا د مرګ تر مخه هغه خبري او حرکت کولای سوای؟
دهري: هو
امام صاحب: نو څه سبب دی چي اوس خبري نه سي کولای؟
دهري: د بدن څخه د روح وتل دي.
امام صاحب: ایا د هغه روح ووتل؟
دهري: هو.
امام صاحب: نو ددې روح اصلیت ما ته راوښیاست چي ایا دا روح کلک دی لکه اوسپنه؟ نرمه دی لکه اوبه؟ او که د دود او بخار په ډول دی؟
دهري: په دې اړه یې هیڅ شی نه پېژنو.
امام صاحب: نو چي تاسو د روح د کیفیت معلومولو ته لا هم نه سی رسېدلای چي هغه مخلوق دی نو زما څخه څنګه د الله جل جلاله د مقدس ذات د کیفیت په اړه معلومات غواړی؟
ورته ليکنې:
تبصره
