د (فتوا زکات) نورې ليکنې
تازه سرليکونه
بېلابېلې ليکنې
فتوا- پر موټر ولي زکات نسته؟
سوال : پر موټر ولي زکات نسته او وجه يې څه ده ؟
د سوال کونکي نوم : شاولي خان - کويت
جواب : موټر او نور عراده جات دوه ډوله دي يو ډول يې تجارتي موټران دي ، چي په هغو کي زکات سته .
تجارتي موټران و هغو موټرانو ته وايي ، چي څوک يې پدې نيت رانيسي چي بيرته يې په څه اندازه گټه خرڅ کړي ، د شوروم موټران او هغه موټران هم چي څوک يې د بل وطن څخه د تجارت د پاره واردوي په تجارتي موټرانو کي راځي ، که څوک د نصاب څښتن وي نو د کال په پوره کېدلو سره به د همدغو موټرانو د ارزښت څخه دوه نيم په سلو کي زکات ورکوي .
د موټرانو بل ډول بيا هغه موټران دي ،چي څوک يې د ځان د استعمال او سپرلۍ د پاره رانيسي او يا يې د ټکسيتوب او باربري د پاره رانيسي دا ډول موټران چي هر څونه ارزښت ولري بيا هم زکات پکښي نسته ،ځکه د شخصي استعمال په شيانو کي زکات نسته. ټکسي او د کرايې د پاره موټران بيا د حواملو او عواملو په حکم کي راځي .
حوامل و هغو غويو او اوښانو ته وايي چي سپرلۍ او بارونه پر وړل کيږي او عوامل بيا و هغو غويو اوښانو ته وايي چي يوې يا د ارهډونو څخه اوبه په راکښل کيږي .
په هداية کي وايي : ( وَلَيْسَ فِي الْعَوَامِلِ وَالْحَوَامِلِ وَالْعَلُوفَةِ صَدَقَةٌ ) خِلَافًا لِمَالِكٍ . لَهُ ظَوَاهِرُ النُّصُوصِ . وَلَنَا قَوْلُهُ عَلَيْهِ الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ " { لَيْسَ فِي الْحَوَامِلِ وَالْعَوَامِلِ وَلَا فِي الْبَقَرِ الْمُثِيرَةِ صَدَقَةٌ } ، وَلِأَنَّ السَّبَبَ هُوَ الْمَالُ النَّامِي وَدَلِيلُهُ الْإِسَامَةُ أَوْ الْإِعْدَادُ لِلتِّجَارَةِ وَلَمْ يُوجَدْ ،
ژباړه : په کارکونو ، باروړونکو او پر کور واښه خوړونکو حيوانانو کي زکات نسته خو د امام مالک رحمة الله علیه په اند زکات پکښي سته ، مالک رحمة الله علیه د هغو ايتونو او حديثونو د ښکاره يعني عام حکمونو څخه استدلال کوي ،چي په هغو کي د زکات د ورکولو مطلق حکم سوئ دئ او زموږ د پاره د رسول الله صلی الله عليه وسلم دا وينا دليل ده : ( په باروړونکو او کارکونکو اوښانو او د يوي په غويو کي زکات نسته ) او بله وجه دا ده چي د زکات سبب هغه مال دئ ، چي مخ پر زياتېدو وي (ډيريږي) دليل يې الاسامه يعني په دښتونو کي د څارويو څر کول دي او يا دا چي د تجارت د پاره يې برابروي او دا دواړي وجهي د بار او سپرلۍ په غويو او اوښانو کي نسته .
دار قطني پدې هکله داسي حديث رانقل کړئ دئ : عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ لَيْسَ فِي الإِبِلِ الْعَوَامِلِ صَدَقَةٌ (سنن الدارقطني )
ژباړه : عمرو د خپل پلار هغه بيا د خپل نيکه عبدالله بن عمرو رضي الله عنه څخه روايت کوي چي : نبي عليه السلام فرمايلي دي : په کارکونکو اوښانو کي زکات نسته .
ماخذ: تعليم الاسلام مجله، ۷ ګڼه- د دارالافتاء څانګه
ورته ليکنې:
تبصره
