د قرآئت (تجوید) د علم لاسته راوړل څومره اړین دی؟

رالېږونکی: قاری ذبیح الله ذهین د کابل څخه

دوهمه برخه

د تجوید د علم تعریف : تجويد په لغت كي كره اوښه ويلو ته وايي او په اصطلاح كي د قرآنكريم په سمه توگه د تلاوت كولو، اصولو او قواعدوته وايي.

تشریح: د تجوید لغوي معنی ده عمده او ښه کار کول او اصطلاحي معنی یې ده د قرآن عظیم الشان په صحیح ډول تلاوت کول، صحیح طریقه یې کومه ده ؟ په تجوید سره ویل تر څو د قرآنکریم هر توری په صحیح ډول د خپل مخرج (ځای د تلفظ د توری) څخه او سره د ټولو صفاتو اداء کول دي تر څو د هر ډول لحن جلي (لویه غلطي) او لحن خفي (کوچنی یا پټي) غلطی څخه په امان سو او د الله جل جلاله رضایت لاسته راو ړو.

د تجوید د علم موضوع: د هجا یا تهجي توري او مخرجونه دي. د هجا یا تهجي توري (۲۹) دي چي د (الف) څخه بیا تر (یا) پوري دي ، ځکه ورته د هجا توری وایي چي هجاء یو ځای کیدو او پیوست کیدو ته وایی نو د دې تورو د یوځای کیدو څخه هم کلمې جوړیږی او بیا هغه کلمې پر یو ځانګړی معنی او مفهوم باندی دلالت کوی ، نو له دې امله ورته د هجاء یا تهجی توری وایی.

د تجوید د علم غرض :  د دی علم غرض د قرآنکریم په سمه توګه تلاوت کول دي چي د الله جل جلاله د رضا سبب وګرځي . نو د دې علم د غرض څخه داسي معلومیږي چي قرآنکریم باید په تجوید سره وویل سي تر څو الهي رضا حاصله سي.

د تجوید د علم فضیلت: دې علم ته له دې امله د پوهنو غوره برخه ویل کیږی چي د قرآنکریم سره تړاو لري، د هر هغه علم چي تړاو یی د داسي سپېڅلي او مقدس کتاب (قرآنکریم) سره وي نو هغه علم هم د غوره علومو څخه ګڼل کیږي.

د تجوید د علم فایده:  ددې علم فایده او ثمره سعادة الدارین یعنی د دنیا او آخرت نیکمرغي او الهی رضا ده.

د تجوید د علم ارکان:  ددې علم اركان څلوردي . اول مخرجونه (ځای د ادایني د توري ( دوهم صفتونه (د توری ډکوالی ، تشوالی، غنه، قلقله او داسی نور...) دريم تركيبي قاعدې، څلورم رياضة اللسان يعنى پخپله ژبه سره زيار ايستل يا خپله ژبه په زيات تمرين سره عادت گرځول.

دقرائت د پوهانو اوهغه كسانوڅخه چي په دې فن كي برلاسى لري تر څو ژبه د توري په صحیح ادا کولو سره عادت و ګرځي او بېله ژب بندی سره توری اداء کړی.

تشریح: د یو علم لپاره ارکان دومره اړین او ضروری دي لکه د یو تعمیر لپاره چي څلور دیوالونه اړین وي او بې له دیوالو څخه د تعمیر دریدل نا ممکن وي ، نو همداسي د یو علم لپاره ارکان ضروري دي او یو علم ولاړ پر ارکانو وي.

د تجوید د علم حکم: د تجويد دعلم زده كړه فرض كفايي ده او عمل پرې کول دهر نارينه اوښځينه لپاره فرض عين ده البته چي مكلف اومسلمان وي.

ان شاءالله نور بیا...