ژباړه او راټولونه: عزت الله کوټوال / تعلیم الاسلام ویب پاڼه
په نېژدې وخت کې د احادیثو مبارکو ډیر زیات حفاظ تیر شوي چې يو څو مشهور ېئ دا دي:
۱_ حضرت مولانا شيخ فتح محمد تهانوي رحمه الله د ۴۰۰۰ څلورو زرو احاديثو حافظ وو.
او د مغلو د حکومت د وروستي خليفه اورنګزیب عالمګیر (م ۱۱۱۸هـ) رحمه الله په هکله ویل کیږي چې دده ۱۲۰۰۰ دولس زره احادیث یاد وو. ( رساله، معارف صــ۳۵۱، کال ۱۹۴۴ د مائي میاشت) په حواله.
او مفتي محمد زرولي خان دامت برکاتهم العالیه فرمایي چې اورنګزیب عالمګیر باچا ته ۲۲۰۰۰ دوه ویشت زره احادیث مبارک د سند او متن سره زباني یاد وو، یعني حافظ ئې وو.
۲_ د حضرت مجدد الف ثانی رحمة الله علیه لمسی شیخ محمد فرح رحمه الله د ۷۰۰۰۰ اویا زره احادیثو حافظ وو. (نظام تعلیم و تربیت ۱۲۳)
۳_ شیخ حسین بن محسن القاري رحمه الله د بخاری شریف مشهوره شرحه، فتح الباری ( د حافظ ابن حجر رحمه الله تالیف) څوارلس ۱۴ جلده په حفظ سره یاده وه. ( رساله، الرحیم _ د ۱۹۶۵عیسوی د جولائي میاشت) په حواله.
۴_ حضرت مولانا داود کشمیري (م ۱۰۹۷هـ) رحمه الله ته مشکات شریف مکمل په حفظ یاد وو. له همدې امله ورته مشکاتي ویل کیده.( نزهة الخواطر )
۵_ د ګجرات د علاقي مشهور محدث شیخ تاج الدین رحمه الله د بخاري، مسلم، ترمذي، نسائي او ابن ماجه د ( شپږو صحیح کتابو څخه) د پورته پنځو کتابو حافظ وو. (نزهة الخواطر، ۴_ ۲۱۸ )
۶_ د حضرت حسین احمد مدني رحمة الله علیه په هکله شیخ عبدالحق حقاني رحمة الله علیه فرمايلې دي چې دی د صحیح بخاري شریف حافظ وو.(حقایق السنن)
۷_ علامه عبدالله درخواستي رحمه الله کوم چې په نولس ۱۹ کلنۍ کې يې صحیح بخاري شریف حفظ کړی. او ویل کيږي چې نوموړی د پنځوس زرو ۵۰۰۰۰ احادیثو مبارکو حافظ وو.
او د حضرت شمس الحق افغاني رحمة الله علیه په هکله مفتي محمد زرولي خان صاحب فرمايي چې ده رحمه الله تفسیر کبیر ( د امام فخرالدین الرازي رحمه الله ) مکمل څلور جلده حفظ کړی وو. ( دوره تفسیرالقرآن ، ۲۰۱۶_ رمضان المبارک ، مقدمه د تفسیر)
یادونه: محترمو! داحادیثو ډیرشمیر کره معاصر حفاظ تیر شوي، چې لیکنه پرې ډیرې ورقي غواړي. ما يواځي د ختیځ د څو مشهورو حفاظو نومونه درسره شریک کړل، الله جل جلاله دې وکړي چې خوښ مو شي.
