د (معاملات) نورې ليکنې
تازه سرليکونه
بېلابېلې ليکنې
د کفالت ډولونه او مالي کفالت
کفالت پر دوه ډوله دى :
(١ ) مالي کفالت ( ٢ ) ځاني کفالت .
ځاني کفالت ته په عربي کفالة بالنفس وايي او مالي کفالت ته کفالة بالمال وايي .
مالي کفالت
د بل د پور ضمانت کولو ته مالي کفالت وايي پور ته دَين وايي ، د چا چي پر بل چا پور باندي وي هغه ته دَائن وايي او پر چا چي د بل پور باندي وي هغه ته مَدِين يا مَدْيُون وايي .
په مالي کفالت کي که د پور مقدار معلوم وي او که نامعلوم وي ضمانت يې صحيح کيږي .
په مالي کفالت کي پور د اصيل د ذمې څخه نه اوړي ، بلکي د هغه پر ذمه پاتيږي البته په مطالبه او غوښتنه کي يې کفيل هم ورسره يو ځاى کيږي .
همدا وجه ده چي په مالي کفالت کي دائن اختيار لري که د مَدِين يعني اصيل څخه د خپل پور مطالبه او غوښتنه کوي او که د کفيل څخه يې مطالبه او غوښتنه کوي
که پر اصيل د پور ورکولو مده ورسيږي خو کفيل په کفالت کي تر هغي مدې وروسته نېټه ټاکلې وي نو پدې صورت کي دائن د اصيل څخه مطالبه کولاى سي خو د کفيل څخه يې مطالبه تر ټاکلي نيټې وړاندي نسي کولاى .
که کفيل د مَدِين ضمانت د هغه په غوښتنه وکړي نو هغه پيسې چي کفيل يې د اصيل په پور کي دائن ته ورکوي کفيل د هغو غوښتنه د اصيل څخه کولاى سي .
کفيل د اصيل څخه د پور تر ادا کولو دمخه د پيسو مطالبه نه سي کولاى ، بلکي تر ادا کولو وروسته د هغونو پيسو مطالبه کولاى سي څونه چي يې د هغه په پور کي دائن ته ورکړي وي .
که دائن د کفيل څخه د پيسو مطالبه کول ، کفيل يې نه پرېښاوه په پسې وو بيا کفيل د خپل ځان د خلاصون د پاره د مَكْفُولٌ عَنْه څخه مطالبه کولاى سي يعني په هغه پسې کېدلاى سي چي د دائن پور ادا کړي .
دغه ډول که کفيل د مَكْفُولٌ عَنْه په پور کي بندي سي هغه بيا مَكْفُولٌ عَنْه بندي کولاى سي ، ځکه هغه دى پدې مصيبت اخته کړى دى .
که کفيل د مَدِين ضمانت پر خپل سر وکړي يعني مَدِين يې د ضامن کېدلو غوښتنه نه وي کړې هلته بيا کفيل د اصيل يعني مَدِين څخه د هغو پيسو طلب نه سي کولاى کومي چي دائن ته يې د هغه په پور کي ورکړي ، ځکه په دې صورت کي کفيل د ضمانت په کولو کي متبرع يعني خيراتي بلل کيږي ، البته که اصيل په خپله خوښه د هغه د پيسو مجراء ورکول بيا يې ځني اخيستلاى سي .
د مالي کفالت پاى
مالي کفالت په دوو شيانو و پاى ته رسيږي:
لومړى : د پور په اداء کولو .
دوهم : د دائن په ابراء ورکولو .
په کفيل او اصيل کي چي هر يو د دائن پور ادا کړي د کفيل کفالت پاى ته رسيږي .
دغه ډول که دائن د کفيل تر کفالت ور تېر سي يا مَدِين ته تر پور ورتېر سي هلته هم د کفيل کفالت پاى ته رسيږي ، بيا دائن د کفيل څخه مطالبه نه سي کولاى .
که دائن کفيل ته تر کفالت ورتېر سي يا مَدِين ته تر پور ور تېر سي دغه ته ابراء وايي په ابراء سره کفالت پاى ته رسيږي .
ماخذ: فقه المبتدي، دریم ټوک- معاملات
مؤلف: مولوي محمد عمر خطابي
.jpg)
ورته ليکنې:
تبصره
