د (معاملات) نورې ليکنې
تازه سرليکونه
بېلابېلې ليکنې
رهن
رهن
د رهن تعريف : رهن هغه تړون ته وايي چي مال د وثيقې او اعتماد د پاره بل ته پکښي ايښول کيږي .
اصطلاحات :
رهن : رهن هغه شي ته وايي چي بل ته په ګروي کي ايښودل کيږي ، دغه ډول مرهون هم ورته وايي .
رَاهِن : رَاهِن هغه چا ته وايي چي خپل شى بل ته په ګروي ږدي .
مُرتَهِن : مُرتَهِن و هغه چا ته وايي چي د خپل شي په ضمانت کي ګروي ورته ايښودل کيږي .
مثال : زيد پيسو ته اړ سو ، بکر ته يې وويل : دوه لکه افغانۍ د شپږو مياشتود پاره په قرض حسن راکړه ، بکر ورته وويل : ښه دى دوه لکه افغانۍ په پور درکوم خو په ضمانت کي به يو شى راته ايږدې ، زيد موټر په ضمانت کي ورته ورکړى دغه تړون ته په عربي رهن او په پښتو کي ګروي ورته وايي .
پدې مثال کي زيد رَاهِن ، بکر مُرْتَهِن ، د زيد موټر رهن يا مرهون بلل کيږي .
مضمون : يو شى چي د چا په لاس کي مضمون وي د هغه مطلب دا دى که دا شى د ده په لاس کي ورک سو يا له منځه ولاړى نو خاوند ته به يې تاوان ورکوي يعني د دې شي چي هر څونه بازاري نرخ وو هغونه پيسې به يې څښتن ته ورکوي .
امانت : يو شى چي د چا په لاس کي امانت وي د هغه مطلب دا دى چي که دا شى يې په لاس کي ضايع يا ورک سي نو تاوان يې نه پر راځي بلکې د دې شي د خاوند خپل مال له منځه ولاړى د بل چا پر ذمه يې تاوان نه راځي .
ليکن که امانتي شى څوک پخپل لاس ضايع کړي يا د نه ساتني او بې باکۍ لکبله ځني ورک سي بيا يې تاوان پر راځي .
عاريت : عاريت هغه شي ته وايي چي د يو څه مدې د پاره بل ته د استفادې او کار اخيستلو د پاره ورکول کيږي .
مُستَعِير : مُستَعِير هغه چا ته وايي چي د بل څخه يو شى د موقت وخت د پاره غواړي څو د کار اخيستلو وروسته يې بيرته ور رد کړي .
مضارب : مضارب هغه چا ته وايي چي د بل سره په اوږه شريک وي يعني پيسه د هغه او کار پر ده وي .
شريک : شريکان هغو ته وايي چي دوه يا څو تنه پيسې سره واچوي او په ګډه کاروبار کوي .
هلاک کېدل : يو شى چي پخپله ويران سي يا له منځه ولاړ سي هغه ته هلاک کېدل وايي .
استهلاک : يو شى چي څوک قصداً ويران کړي يا يې ضايع کړي هغه ته استهلاک وايي .
مُشَاع : د څو تنو تر منځ د فيصدۍ له مخي ګډ او مشترک شي ته مُشَاع وايي .
-------------------------------------------
مأخذ: فقه المبتدي دريم ټوک - معاملات
مخکنۍ ليکنه:
تبصره
