زموږ د امامانو په آند د حمل زیاته مده دوه کلونه ده یعني دوه کلونه لا هم اولاد د مور په نس کي پاته کېدلای سي ، خو د امام شافعي رحمه الله او امام احمد رحمه الله په آند تر څلورو کلنو پوري لا هم د حمل مده اوږدېدلای سي .
د حمل یعني د روغ رمټ ژوندي انسان د پیدایښت لږ مده شپږ میاشتي ده ، تر شپږو میاشتو په کمه مده کي دا ډول انسان چي هغه ژوندی پاته سي نسي پیدا کېدلای ، نو ځکه څوک چي د ښځي سره نکاح وتړي او د واده یا خلوت کولو څخه یې لا شپږ میاشتي پوره سوي نه وي اولاد یې وزیږي د دغه اولاد نسب یې د مېړه څخه نه ثابتیږي .
خو که د واده څخه یې شپږ میاشتي وروسته اولاد وزیږي د هغه نسب یې د مېړه څخه ثابتیږي .
ښځه چي د رجعي طلاق په عده کي وي او تر طلاق دوه کاله وروسته ، یا د دوو کالو څخه زیاد وروسته یې اولاد وزیږي دا اولاد د هغه چا بلل کیږي چي دا ښځه د هغه په عده کي ده ، پدې شرط چي دې ښځي دمخه د خپلي عدې د پوره کېدلو اقرار نه وي کړى .
که د دوو کلنو څخه يې په کمه مده کي اولاد وزیږي نو د اولاد نسب یې د پلار څخه ثابت کیږي ، البته په دې لنګون یې عده هم پای ته رسیږي ، وروسته یې مېړه رجوع نسي ورته کولای .
په رجعي طلاق طلاقه سوې ښځه که د خپلي عدې په ختمېدلو اقرار نه وي کړی او د طلاق څخه د دوو کلنو وروسته یې اولاد وزیږي نو پدې صورت کي یو خو د دې اولاد نسب د پلار څخه ثابتیږي لکه وړاندي چي مو ولوستل ، د هغه علاوه رجعت هم په ثابتیږي .
ځکه د طلاق څخه د دوو کلنو لا هم وروسته چي یې اولاد وزېږد دا د دې څرګندونه کوي چي مېړه یې رجوع ورته کړې ده ، نو دا ښځه پدې لنګون د مېړه څخه نه بېلیږي ، بلکي د رجوع لکبله یې نکاح پر خپل حالت ثابته پاته کیږي .
کومه ښځه چي د بائن طلاق عده تېروي او د دوو کلنو څخه یې په لږ مده کي اولاد وزیږي د اولاد نسب یې د پلار څخه ثابتیږي خو په دې لنګون یې عده هم پای ته رسیږي .
که د بائن طلاق د عدې تېرونکي ښځي د طلاق څخه پوره دوه کلونه وروسته اولاد وزیږي د هغه نسب یې د پلار څخه هغه مهال ثابتیږي چي هغه یې ادعاء وکړي یعني د ځان اولاد یې وګڼي .
که ښځه د خپلي عدې په پای ته رسېدلو اقرار وکړي بیا يې تر شپږو میاشتو په لږ مده کي اولاد وزیږي د دې اولاد نسب یې د مېړه څخه ثابتیږي ، ځکه دا د خپلي عدې د پای ته رسېدلو په وینا کي درواغجنه ګڼل کیږي .
خو که د عدې د پوره کېدلو څخه شپږ میاشتي وروسته یې اولاد وزیږي نو د هغه نسب بيا د دې مېړه څخه نه ثابت کیږي .
د ښځي چي مېړه وفات سي د مړيني د نیټې څخه بيا تر دوو کلنو پوري يې د اولاد نسب د وفات سوي مېړه څخه ثابتیږي .
که څوک د داسي ښځي سره نکاح وتړي چي هغه د زنا څخه حامله وي نکاح یې ورسره صحیح ده خو د لنګون تر مهاله به نژدېکت نه ورسره کوي .
ماخذ: فقه المبتدي، دوهم ټوک- نکاح
مؤلف: مولوي محمد عمر خطابي