آنچه از قرآن بر زبان حضرت عمر رضي الله عنه نازل شد

 در حقیقت نوعی از اسباب نزول است، و اصل در آن موافقات عمر فاروق رضي الله عنه  می‌باشد، و گروهی به طور جداگانه در این زمینه تصنیف کرده‌اند. و ترمذی از ابن عمر روایت کرده است که رسول‌اللهص فرمود: خداوند حق را بر دل و زبان عمر قرار داد.

 ابن عمر رضي الله عنه  گفته: هیچ امری بر مردم عارض نشد که دربارة آن بحث و گفتگو کردند آنها چیزی گفتند و عمر چیز دیگر گفت؛ مگر اینکه قرآن به نحوی که عمر رضي الله عنه  گرفته بود نازل می‌شد. و ابن مردویه از مجاهد رحمه الله روایت کرده است که گفت: عمر رضي الله عنه  فکری به نظرش می‌رسید، پس قرآن به همان نحو نازل می‌شد و امام بخاری و غیر او از انس  رضي الله عنه  روایت کرده‌ اند که گفت: عمر رضي الله عنه گفت: در سه چیز با خدای عزوجل خود موافقت کردم:

 ۱: گفتم: یا رسول‌ الله (صلی الله علیه وسلم) خوب است از مقام ابراهیم نمازگاه برگیریم؟

 پس این آیه نازل شد: وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى. الایة

 ۲: و گفتم: ای رسول خدا! بر زنان تو نیکوکار و بدکار وارد می‌شوند اگر  دستور دهی که حجاب برگیرند، پس آیه‌ی حجاب فرود آمد، و زنان پیغمبرصلی الله علیه وسلم به هم حسادت ورزیدند.

۳: به آنها گفتم: چه بسا اگر خداوند جل جلاله شما را طلاق دهد به جای آن همسرانی بهتر از شما قسمت او گرداند پس این آیه نازل شد:
عَسَى رَبُّهُ إِنْ طَلَّقَكُنَّ أَنْ يُبْدِلَهُ أَزْوَاجًا خَيْرًا مِنْكُنَّ. الایة

و امام مسلم از ابن عمر از عمر روایت کرده است که گفت: نظر من در سه مورد با پروردگارم موافق آمد، در حجاب و در اسیران بدر و در مقام ابراهیم.

 و ابن ابی‌حاتم از انس  رضي الله عنه  روایت کرده است که گفت: عمر رضی الله عنه گفت: در چهار مطلب نظر من با پروردگارم موافق آمد: این آیه که نازل شد: (وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ.....)  من گفتم:  فتبارك الله احسن الخالقين پس این آیه نازل شد: (فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ)

 و از عبدالرحمن بن ابی لیلی روایت کرده است که یک یهودی عمر رضي الله عنه را ملاقات کرد و گفت: جبرئیل که رفیق شما یاد می‌کند دشمن ماست. عمر  رضي الله عنه گفت: مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ. (بقره: ۹۸)

 سپس افزوده: آنگاه بر زبان عمر رضي الله عنه این آیه نازل شد.

(ماخذ: الاتقان في علوم القران)

یاداشت: در بعضي روایات   ۱۶ نظریات حضرت عمر رضی الله عنه موافق ۱۶ ایت امده است. (این کتاب)