قسمت دوم
نویسنده: خلیل الله محمدی / ویب سایت تعلیم الاسلام
شروط نذر: تا زمانی که سه شرط در نذر جمع نشود وفا به نذرلازم نمی شود:
1. اینکه از جنس آنچه نذرکرده عبادت واجبی باشد مانند نماز،روزه، پس نذر به عیادت مریضی صحیح نمی باشد.
2. آنچه نذرکرده مقصود لذاته باشد، وسیله برای غیر خود نباشد پس نذر به وضوء صحیح نیست. 3. به آنچه نذرکرده قبل از نذرواجب نباشد، پس نذر به نمازهای پنجگانه یا روزه ماه رمضان صحیح نیست زیرا اینها قبل از نذر واجب بوده اند.
کفار ه قسم:
1- غلام و یا کنیزی آزادکند که امروزه وجود ندارد.
2- ده مسکین را غذا دهد ( یعنی ظهروشام) یا از ده مسکین به هر مسکین و یا به یک مسکین، ده روز، هر روز مقدار دوکیلوگندم ( نصف صاع) یا قیمت آنرا بدهد.
3- یا ده مسکین را لباس دهد.
4- و اگر مال ندارد وتنگ دست هست سه روز پیاپی روزه بگیرد بشرطی که درتمام روزها تنگ دست وناداربماند.
مصرف نذر:مستحقین نذر همان فقراء و مساکین اندکه مستحق زکات هستند بنابراین خود نذرکننده نمی تواند از آن چیز نذرشده استفاده کند اگرچه فقیرهم باشد، واگرازآن استفاده ومصرف کرد قیمتش را صدقه کند و نیز اصول (پدر،پدرکلان،مادر،مادرکلان) و فروع(اولاد،اولاد اولاد) نذرکننده نمی توانداز چیزنذرشده استفاده کنند وهمچنان اجازه ندارد که به اغنیاء بدهد.
بعضی از مسائل واحکام نذر:
مسئله:باید دانست که تنها به تصورواراده دردل،نذر ثابت نمی گردد تاوقتی که الفاظ نذر با زبان اداء نگردد.
مسئله:اگرکسی نذرکردکه دریک جای معین نمازبخواندجایزاست که درجای دیگر بخواند، از امام ابویوسف روایت است که اگر جای که نذر کرده افضل باشد جای دیگر جایز نیست که بخواند و اگر افضل نبود جایز است.
مسئله: اگر بیشتر از آنچه داشت نذر کرد که صدقه کند آن مقدارکه داردلازم میشود مثلاً نذرکرده که 1000 افغانی صدقه کند اما100 افغانی بیشتر نداشت پس همان 100 افغانی لازم میشود.
مسئله: اگرنذربه گناه کرد مانند اینکه بگوید:« لله علی ان اقتل فلاناً»(یعنی قسم بخدا که فلانی را قتل میکنم)این قسم میشود و براوکفاره قسم لازم است.
مسئله:اگر گفت که اگر از این مریضی خوب شوم گوسفند ذبح می کنم ( می کشم) چیزی براو لازم نمی شود اما اگر گفت گوسفندی را ذبح میکنم وگوشت آن را صدقه می کنم پس اگر خوب،شد براو صدقه کردن لازم است.
مسئله : اگر نذر کرد گوسفند را فلان جا ذبح کرده و صدقه می کنم می تواند جای دیگر آنرا ذبح کند یا پول آنراصدقه کند یاگوشت بخرد وآنها راصدقه کند.
مسئله: اگر نذر کرد که همین پول را صدقه کند بعد پول دیگر صدقه کرد، یا نذر کردکه درهمین روز صدقه می کنم بعد در روز دیگری صدقه کرد یا نذرکردکه برفلان فقیر صدقه کرد بعد به فقیر دیگری صدقه کرد درهمه نذرش صحیح واداء میشود.
مسئله:چیزی که نذر کرده اگر گم یا هلاک شد نذر ساقط میشود.
مسئله:اگرنذرکرد مثلاًگوسفندی بااوصاف مخصوص مثلاً نرباشد سفید باشد صدقه کند،هرگوسفندی که صدقه کندکه آن اوصاف دراونباشد جایز است.
مسئله:اگر کسی گفت که اگر فلان کارمن صورت گرفت من فلان چیز را به نام خدا نذر می دهم بعد قبل از صورت گرفتن آن کارآنچه نذرکرده بود اداء کرد دراین صورت نذرش ادانمی شود چون وجوب نذر مشروط به یک کارشده تا شرط موجود نشود مشروط واجب نمی شود لذا اداء کردن نذرپیش از صورت گرفتن کار درست نیست.
مسئله: اگر نذرکرد که یک ماه روزه بگیرد اگر لحاظ تسلسل را کرده بود پس پی درپی روزه بگیرد واگرنکرده بود اختیار دارد که پی درپی روزه میگیرد یا غیر پی درپی.
مسئله:اگر یک گاو را نذر کرد بعد آن گاو گوساله زایید پس گوساله اش راهم صدقه کند.
مسئله: اگر بچه نابالغ نذرکند اگرچه مالی باشد نذراو لازم نمی باشد چون غیر مکلف است.
مسئله: نذرمطلق(که برای آن وقت مقررنکرد) واجب علی التراخی است.
مسئله: اگرنذرکردکه یک ماه معین مانند رجب را روزه بگیرد براولازم است که پی درپی آن ماه را روزه بگیرد واگر یک روز را خورد از اول لازم نمی شود بلکه آن روز را قضاآورد.
والله اعلم