د (معاملات) نورې ليکنې
تازه سرليکونه
بېلابېلې ليکنې
د سلم شرطونه
امام ابوحنيفه رحمة الله علیه وايي : د سلم په سودا کي د اوو شيانو معلومول ضروري دي لکه :
(١) جنس
(٢) نوع
(٣) صفت
(٤) مقدار
(٥) د تسليمۍ نېټه
(٦) پيسه
(٧) د تسليمۍ ځاى .
ځکه د همدې اوو شيانو په معلومولو د مُسْلَم إِلَيْه او رب المال يعني د بايع او مشتري تر منځ جګړه او نزاع نه را منځ ته کيږي .
د جنس څخه مراد دادى چي مُسْلَم فِيهِ به معلوم وي چي ورجي ، غنم ، وربشي او که بل داسي شى دى ځکه دا هر يو ځان ته بېل بېل جنس دى، هر جنس بېل بېل انواع او ډولونه لري مثلاً : ورجي يو جنس دى ، پنډي ورجي ، نرۍ ورجي او سېلا ورجي يې ځيني انواع او ډولونه دي او هر نوع يې ځان ته بېل بېل صفتونه لري يعني هر نوع يې اعلي درجه ، ميانه درجه او کښته درجه لري .
که په سلم کي اول نمبر سېلا ورجه ياده سي نو د مُسْلَم فِيهِ جنس ، نوع او صفت دا ډول څرګند سو چي د بايع او مشتري تر منځ د تسليمۍ پر مهال يو مخ د نزاع او شخړي مخه نيسي .
ورجي د مُسْلَم فِيهِ جنس ، سېلا يې نوع ، اول نمبر يې صفت سو .
د مقدار څخه مراد د مُسْلَم فِيهِ مقدار او د پيسو څخه يې مراد د هغه قيمت دى .
په سلم کي ثمن يعني پيسې نقدي ورکول کيږي او مَبِيعَه يعني مُسْلَم فِيهِ وروسته ورکول کيږي ، نو د مُسْلَم فِيهِ د تسليمۍ نېټه او ځاى هم بايد وټاکل سي .
ياران وايي : که د تسليمۍ ځاى معلوم نه کړل سي بيا هم سلم صحيح دى ، البته د تسليمۍ ځاى يې د سودا ځاى دى ، په کوم ځاى کي چي د سلم تړون وکړي په هماغه کلي او محله کي به رَبُّ السَّلَم مُسْلَم فِيهِ و مُسْلَم إِلَيْه ته تسليموي .
په سلم کي بايد راس المال د سودا په مجلس کي و مُسْلَم إِلَيْه ته تسليم کړل سي .
مُسْلَم إِلَيْه ته ناجايزه ده چي د راس المال د قبض کولو تر مخه په هغه کي تصرف وکړي .
دغه ډول رَبُّ السَّلَم ته هم ناجايزه ده چي د مُسْلَم فِيهِ تر قبضولو دمخه په هغه کي تصرف وکړي يعني داسي نسي کولاى چي تر تسليمولو د مخه يې پر بل چا خرڅ کړي يا بل څوک د ځان سره پکښي شريک کړي .
.jpg)
ماخذ: فقه المبتدي، دریم ټوک- معاملات
مؤلف: مولوي محمد عمر خطابي
ورته ليکنې:
تبصره
