بسم الله الرحمن الرحیم
رالېږونکی: جاوید احمد سعادت
د مشر جوړولو لوبه:
دا هغه پروژه ده چي غربیانو د ددې لپاره پیل کړه چي د اسلامي نړۍ د خلګو سره د مقاومت او مخالفت روحیه ختمه او خپل اهداف په لنډ ډول او لنډو لارو ترلاسه کړي بې له دې څخه چي د سرونو د تاوان سره مخ سي، په لږ مال سره د قدرت لیونیان رانیسي. پخوا به غربیان خپل زامن او مالونه د لا سه ورکول د خلګو د دین او وطن سره د میني پر اساس د مخالفتونو سره به مخ کېده ، اوس همغه پروګرام د یو اخیستل سوي مشر په واسطه بې له دې چي تاوان وکړي د غولول سوو ملتونو په خوښۍ او ښه راغلاست ویلو سره یې عملي کوي.
د جوړ سوو مشرانو په لړ کي لومړني مشر مصفی کمال اتاتورک وو هغه وخت چي متجاوزو او یر غلګرو عسکرو د یوې نقشې او پروګرام د مخي د اتاتورک د لښکرو په مقابل کي خپله ماته ښکاره کړه مصفی کمال ځان د یو فاتح او قهرمان مشر په صفت مطرح او په ډیره بې حیایی سره یې د ترکیې د ولسي جرګې څخه غوښتنه وکړه چي د غازي لقب ورکړي او غولېدلي ملت هم نارې کړې چي:
آی ترکي خالده د عربي خالد تاریخ را ژوندی کړه.
اتاترک هغه کار په ډیره اسانتیا سره وکړ چي د ټولي اروپا فوځ نه سوای کولای او هغه د عثماني خلافت ړنګول وه چي د خلافت د ړنګیدو په نتیجه کي د اسلامي نړۍ په سیاست کي ډیر ناوړه بدلون راغلی چي د نیمي پیړۍ په تېرېدو سره یې هم موږ اوس بدي اغېزې وینو.
د اتاترک څخه وروسته نور مشران هم جوړ کړل سوه چي ددې جوړو سوو مشرانو د مشرۍ په سیوري کي د یهودي دولت بنسټ کلک او تر اوسه ۷ چنده پراخ سوی دی چي بالاخره د اسرائیلو د دولت د قانوني کېدو لپاره یې هم زمینه برابره کړه چي د اخیستل سوو ځمکو اصلي خاوندان دې ته حاضر سول چي د اسرائیلي دولت سره د روغي ، جوړي تړون لاسلیک کړي.(۱)
د مشر د جوړولو لوبه امریکائي کړنه وګرځېده چي د ملتونو او ولسونو په هکله یې خپله دا لوبه د حالاتو او وخت مطابق کله د عسکري کودتاګانو او کله د حزبونو او تنظیمونو او کله بیا د ولسونو په ملاتړ سرته رسوي، روسانو هم په دې برخه کي د امریکایانو تقلید وکړ او په ۱۹۶۲ میلادي کال کي نژدې د کیوبا په مسئله کي دواړو ستر استعماري قوتونو ښکرونو اړم کړ او نتیجې ته ورسېدل او اوس په ګډه او مشترک ډول پورتني اسلوب استعمالوي که څه هم یو یې د ملاتړ او بل یې د مخالفت په کتار کي وي (مسلمانو ناخبرو ملتونو ته د خپل طرف څخه روزلي مشران جوړوي).
---------------------
۱: مایلز کوبلاند وایي: دا چي موږ د سره کومک کوو هدف دا دی چي موږ دده څخه داسي یو عربي مشر جوړ کړو چي د خپل ملت او نورو عربو په وړاندي د احترام وړ وي، دده په توان کي وي چي داسي لوی خطرناکي پریکړي وکړای سي چي هغه د غالمغال او مخالفتونو باعث ګرځي لکه د اسرائیلو سره د روغي او جوړي پرېکړه او داسي نوري پريکړي. (مؤلف)
مؤلف: دوکتور محمد علي جریشه
دا کتاب د ۱۹۷۰-۱۹۸۰ کلنو ترمنځ لیکل سوی دی.