لیکنه: بریالی فیضي/ تعلیم الاسلام ویب پاڼه
انحصاري تجارت؛
سږکال انار زیات دي خو بازار يې نسته
انار یوه ډېره مشهوره مېوه ده، په تېره بیا د کندهار انار د نړۍوال شهرت درلودونکي دي او ډېر ښه نوم لري.
د کندهاري انارو نړۍوال شهرت خو دا تقاضا لري، چي دغه مېوه باید په ډېره ښه طریقه سره نړۍوالو بازارونو ته وړاندي سي، په دې برخه کي د مختلفو هیوادونو توجه جذب سي او هر کال بېلابېلو هیوادونو ته د انارو صادرات ولرو، خو له بده مرغه زموږ د کندهاریو انارو اکثریت محصولات ګاونډي هیواد پاکستان ته صادریږي، بیا له هماغه ځایه پر دوهم لاس او د پاکستان په نامه نورو هیوادونو ته صادریږي.
په کار خو دا ده، چي د کندهار د انارو له پاره د سیمي او نړۍ په هیوادونو کي منظم مارکېټونه موجود وای، ترڅو له دغه ارزښتناکي مېوې څخه افغان تجارانو، کروندګرو او بزګرانو ته ډېر عاید په لاس ورتلی، خو لاهم د دې ستونزي د حل له پاره لکه څنګه چي ښايي هماغسي څه نه دي ترسره سوي.
د کندهار انار، انګور، انځر او ځیني نور محصولات د انحصاري تجارت قرباني دي، یعني د خرڅ یوازنی بازار يې پاکستان دئ، په داسي حال کي چي د دغه هیواد اقتصادي پالیسي او د افغان سوداګرو سره چال چلند يې په هیڅ صورت د باور وړ نه دئ.
هر کال چي افغاني مېوې حاصل ته رسیږي، د پاکستاني حکومت د چارواکو له خوا په بېلابېلو پلمو افغاني سوداګرو ته ستونزي جوړیږي، ځیني وخت د افغاني محصولاتو پر مخ دروازه بندوي او کله بیا د ټیکس او نورو موضوعاتو په نوم ستونزي ایجادوي، چي هر کال د پاکستاني حکومت د دغه ناکام سیاست له امله ګڼ افغان سوداګر تاواني کیږي.
سږکال د کندهار په انارو دغسي چم وسو، په پاکستان کي انار د تېرو کلونو په څېر بازار نه لري، هلته پاکستاني سوداګر يې یا نه غواړي او یا يې په ډېره کمه بیه رانیسي، چي تاوان يې افغاني سوداګرو ته متوجه دئ.
د افغاني محصولاتو له پاره دي پر یوه هیواد تکیه نه کیږي، بلکي لا ډېر نړۍوالو بازارونه دي ورته پیدا کړل سي، ترڅو د دغسي ستونزي په وخت کي نوري بدیلي لاري موجودي وي.
افغاني سوداګر دي د اسلامي امارت د اقتصادي معاونیت د مسئولینو سره د دغه ستونزي د حل له پاره په ګډه لاس په کار سي، ترڅو په آینده کي د دغه ډول ستونزو د تکرار مخه نیول سوې وي.
www.taleemulislam.net