مضاربت :
د مُضاَرَبَت تعريف : بل ته پيسې د کار وبار د پاره ورکول چي ګټه يې د خاوند او عامل تر منځ د فيصدى په حساب شريکه وي مضاربت بلل کيږي .
د يادوني وړ ده چي په مُضَارَبت کي تاوان ټول پر رب المال راځي ، مُضَارِب په تاوان کي هيڅ ونډه نه اخلي بلکي د هغه خواري او محنت ضايع کيږي .
اصطلاحات :
رب المال: د پيسو خاوند ته رب المال يا مالک وايي .
مُضَارِب : د بل په پيسو کارکونکي ته چي په ګټه کي ورسره شريک وي مُضَارِب يا عامل وايي .
راس المال : راس المال هغو پيسو ته وايي چي په مضاربت کي د کار وبار د پاره و مُضَارِب ته ور کول کيږي .
مثال : زيد بکر ته لس لکه افغانۍ د تجارت د پاره پدې شرط ورکړي چي ګټه به يې نيمه د زيد او نيمه د بکر وي دغه ډول تړون ته مُضَارَبَت وايي .
پدې مثال کي زيد ته رب المال وايي ، بکر ته مُضَارِب يا عامل وايي ، لس لکه افغانۍ چي زيد بکر ته ورکړي دي د راس المال په نامه ياديږي، مُضَارَبَت ته مُقَارضَة او مُعَاملة هم وايي .
د مُضَارَبَت تړون په ايجاب او قبول تړل کيږي .
د مُضَارَبَت ډولونه: مُضَارَبَت پر دوه ډوله دى
الف: - مطلق مُضَارَبَت
باء: - مقيد مُضَارَبَت
الف: - مطلق مُضَارَبَت دې ته وايي چي رب المال بېله قيد او شرط څخه مُضَارِب ته مال ورکړي ورته ووايي : دا مال مي تا ته په مُضَارَبَت درکړ، ته چي څه ډول لازم بولې هغه ډول کار په وکړه ، ګټه مو تر منځ دونه فيصده ستا او دونه فيصده زما ده .
باء:- مقيد مُضَارَبَت دې ته وايي چي رب المال و مُضَارِب ته د کاروبارځاى وټاکي چي په پلانکي ښار او وطن کي کاروبار په کوه يا د کاروبار ډول ورته تعيين کړي چي د پلانکي شي تجارت په کوه يا وخت ورته وټاکي يا د کاروبار نفر ورته وټاکي چي د دغو کسانو سره پېر او پلور کوه .
په مقيد مُضَارَبَت کي مُضَارِب هغه ډول کاروبار کولاى سي کوم چي ورته ټاکل سوى او د ټولو ټاکل سوو شرطونو مراعات به ساتي .
----------------------------------------------
ماخذ: فقه المبتدي، دریم ټوک- معاملات
مخکنۍ ليکنه: شَرِکَةُ الَاعمَالِ:
