د (نکاح) نورې ليکنې
تازه سرليکونه
بېلابېلې ليکنې
ستر
ليکنه: مولوي محمدعمر خطابي حفظه الله
ســــتر
مېړه او ماينه يو د بل بدن ته کتلاى سي او هم لاس پر تېرولاى سي البته فرج ته کتل مکروه ګڼل کيږي.
نارينه د خپلي مَحرَمي لکه مور ، خور ، خاله ، عمه مخ ، سر ، ځيګر ، پنډۍ ، ليڅي او بازوګانو ته کتلاى سي خو نس او ملا ته يې کتل ورته ناجايزه دي.
نارينه د پردۍ ښځي بېله مخ او خپړو څخه بل هيڅ ځاى ته نسي کتلاى ، د پردۍ ښځي مخ او خپړو ته کتل پدې شرط جواز لري چي د شهوت او خوند اخيستلو څخه په امن وي ، ځکه په خوند او شهوت يې مخ او خپړو ته کتل حرام دي.
د خپلي ښځي او مَحرَمي څخه ماسيوا نوري ټولي ښځي د سړي څخه پردۍ دي ، مَحرَمه هغي ښځي ته وايي چي هيڅکله يې نکاح نه ور سره صحيح کيږي ، لکه مور ، خور ، خورځه ، ورېره ، خاله ، عمه ، خواښې ، مږور او ميره. د خاله لور ، د عمه لور ، د ماما لور ، د اکا لور ، خوښينه ، ورېنداره که څه هم د نسب او خوېښۍ لکبله خپلواني دي خو مَحرَمي نه دي ، نو ځکه هغوى هم د پردې او حجاب په حکم کي پردى دي .
په نن زمانه کي فقهاء د بيخي بوډا ښځي څخه ماسيوا د ځوانانو ښځو مخ ته کتل منع کوي.
پاک رسول صلی الله علیه وسلم پردۍ ښځي ته کتل د سترګو زنا بللې ده او د لاس ور وړل يې د لاسو زنا بللې ده، دغه ډول الله صلی الله علیه وسلم مومنان د پرديو ښځو څخه د نظر په ټيټولو امر کړي :
قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِم ...(سورة النور ايت ٣٠)
ژباړه : ته مؤمنانو ته ووايه چي هغوى خپل نظرونه ټيټ وساتي.
که د چا نظر پر پردۍ ښځي په ناڅاپي ډول ولګيږي نو سمدستي دي نظر ځني اړوي ، ناڅاپي نظر ګناه نه لري ، خو که ناڅاپي نظر پر ښځي ولګيږي هغه ته دوام ورکول بيا ګناه لري ، دغه ډول د ناڅاپي نظر څخه وروسته بيا نظر ور اړول هم ګناه لري .
د ضرورت لکبله کتل:
د ضرورت په وخت کي د ضرورت په اندازه پردۍ ښځي ته کتل جايز دي که څه هم د شهوت څخه په امن نه وي.
د ضرورت وختونه دا دي :
١_ د مرکې پر مهال : که سړى ښځي ته د ځان د پاره مرکه کوي نو د هغې و مخ او خپړو ته يې کتل جايز دي ترڅو د رغبت او بې رغبتۍ صفات يې ورته څرګند او معلوم سي.
٢_ د معالجې پر مهال : که ښځه ناروغه سي او د مرض ښځينه ډاکټره يې نه وي ، نو پردى ډاکټر يې فقط د مرض ځاى ته د علاج په وخت کي کتلاى سي ، خو پدې شرط چي دا ښځه او ډاکټر به تنها نه وي ، بلکي د ښځي سره به خپل مېړه يا مَحرَم يا داسي ښځي هم مل وي چي پر هغوى باور کېدلاى سي.
٣_ د شهادت پر مهال : که څوک پر پردۍ ښځي شاهديږي ، يا پر هغې شاهدي ادا کوي ، نو د هغې مخ ته کتلاى سي ، ترڅو وې پېژني ، ځکه تر پردې لاندي نه معلوميږي چي څوک ده ، د ږغ په پېژندنه کي تېروتنه راځي ، کېدلاى سي چي يوه د بلي په نامه تر پردې لاندي ځان معرفي کړي.
٤_ د قضا پر مهال : قاضي که پر ښځي فيصله کوله نو د هغې مخ ته کتل ورته جايز دي ، ترڅو د خلکو حقوق په قضا کي خوندي وساتل سي.
نارينه ته کتل:
ښځه د خپل مېړه ټول بدن ته کتلاى سي ، ښځه د خپل مَحرَم بېله عورت څخه نور ټول بدن ته کتلاى سي ، د نارينه عورت د نامه څخه بيا تر زنګنو پوري دى ، زنګنونه يې هم په عورت کي شمېرل کيږي.
مَحرَم هغه خپل ته وايي چي هيڅکله يې هم نکاح تر منځ نه صحيح کيږي ، لکه پلار ، نيکه ، ورور ، اکا ، ماما ، وراره ، خوريى او داسي نور.
ښځه د پردي سړي بېله عورت څخه نور بدن ته کتلاى سي ، خو پدې شرط چي د شهوت او خوند اخيستني څخه په امن وي ، که د شهوت اخيستني بېره وه نو بيا يې کتل ورته جايز نه دي.
د شافعي مذهب د پېروانو په آند ښځه د پردي سړي د بدن هغه ځاى ته کتلاى سي کوم چي سړى د ښځي د بدن و هغه ځاى ته کتلاى سي.
مالکيان او حنبليان پدې مورد کي دوه قوله لري ، يو يې زموږ د احنافو په شان دى او بل يې د شوافعو په شان دى.
پدې هکله تر ټولو صحيح وينا دا ده ، چي پردي سړي ته د ښځي کتل داسي دي لکه سړى چي پردۍ ښځي ته ګوري ، ځکه الله جل جلاله ښځي هم د نارينه وو په شان په نظر ټيټولو امر کړي دي لکه څنګه الله جل جلاله فرمايي : وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنّ...( سورة النور ايت ٣١).
ژباړه : او ته مؤمنانو ښځو ته ووايه ، چي خپل نظرونه ټيټ وساتي او د خپلو فرجونو ساتنه وکړي.
د پاک رسول صلی الله علیه وسلم سره خپلي دوې بيبياني ام سلمه رضی الله عنها او ميمونه رضی الله عنها ناستي وې ، چي پدې ترڅ کي نابينا صحابي عبدالله ابن ام مکتوم رضی الله عنه راغى ، رسول الله صلی الله علیه وسلم خپلو بيبيانو ته وويل : پرده وکړئ ، هغو ورته وويل : دى خو په سترګو ړوند دى ، موږ نه ويني ، رسول الله صلی الله علیه وسلم ورته وويل : آيا تاسي ړندې ياست او دى نه وينى ؟
د نرو خپل منځي کتل:
يو نارينه د بل نارينه بېله عورت څخه نور ټول بدن ته کتلاى سي البته لغړزني ته په شهوت کتل حرام دي.
د يادوني وړ ده چي د نارينه په عورت کي زنګنونه هم داخل دي.
د ښځو خپل منځي کتل:
ښځي ته جايز نه ده چي د بلي ښځي د نامه څخه تر زنګنونو پوري د بدن و دې برخي ته وګوري ، البته د همدې برخي څخه ماسيوا نور ټول بدن ته يې کتلاى سي .
د بدن هر هغه ځاى چي يو و بل ته يې کتل جايز نه دي هغه ځاى ته لاس ور وړل هم جايز نه دي .
عزل:
د ښځي په اجازه عزل جايز دى ، جابررضی الله عنه وايي موږ د نبي عليه السلام په زمانه کي عزل کاوه او قرآن نازل کېده يعني که عزل ناجايزه واى نو منع به يې راغلې واى ، دغه ډول په معالجه او دوا د اولاد زيږېدني لنډ مهاله او مؤقت مخنيوى کول هم جايز دي.
تَعقِيم:
تعقيم داسي علاج ته وايي چي ښځه د ټول عمر د پاره وچه کړي او د زيږوني صلاحيت او وړتيا يې د تل د پاره له منځ څخه يوسي.
تعقيم ناجايزه دى خو که ښځه په داسي ناوړه ناروغي اخته سي چي د تعقيم څخه پرته بله چاره ونه لري ، بيا جواز لري.
د بل سړي نطفه د ښځي رحم ته په پيچکارۍ يا بله طريقه داخلول حرام دي ، دا ډول کړنه د انسانيت د دائرې څخه وتلى کار دى ، ځکه دا د حيوانانو او نباتاتو د نسل نيولو او پيوندولو سره ورته کار دى او د بل د نطفې څخه پيدا سوى ماشوم حرامي دى.
خصي کول:
د حيوانانو خصي کول پروا نه کوي ، ځکه په خصي کېدلو حيوان چاغښت پيدا کوي او غوښه يې لذيذه کيږي ، دغه ډول خر پر مادياني خېژول ترڅو کچره ځني و زيږي هم پروا نه کوي .
د حيوان پر مخ داغ اېښول جايز نه دى خو بېله مخ څخه يې پر نور بدن داغ اېښول پروا نه کوي.
فطرتي خويونه:
لس کارونه پاک رسول صلی الله علیه وسلم د انسان فطرتي خويونه بللي دي يعني داسي کارونه دي چي د انسان سالم فطرت يې غوښتونکى دى او هم د انبياوو عليهم السلام د عاداتو څخه دي.
لومړى : د بريتو لنډول : بريتونه به يا يو مخ کوچني کيږي او يا به دونه کوچني کيږي چي لوړه شنډه ترې ښکاره سي ، د برېتو ورېښتان بايد پر لوړه شنډه را ځوړند نسي.
دوهم : ږيره غټول : د قبضې په اندازه ږيره غټول مسنون ده ، ږيره بايد تر قبضې لنډه نسي او د ږيري خريل ناجايزه او حرام کار دى.
مشرکانو بريتونه غټول او ږيري يې خريلې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمايل : تاسي د مشرکانو څخه مخالفت وکړئ ، بريتونه مو کوچني کړئ او ږيري مو غټي کړئ .
دريم : مسواک وهل.
څلورم : پزه په اوبو مينځل.
پنځم : نوکان غيچي کول.
شپږم : بندونه د خيرو څخه پاکول ، همدا ډول د بدن د ټولو ګونجو څخه خيره ليري کول.
اووم : د بغل ورېښتان کښل.
اتم : تر نامه لاندي ځاى يعني شرمګاه خريل.
نهم : په اوبو استنجا وهل.
لسم : په خوله اوبه لغړول يا وايي ختنه کول.
---------------------------------------
مأخذ: فقه المبتدي - نکاح برخه
مخکنی ليکني:
ورته ليکنې:
تبصره
