تحرير ترجمه و ترتيب : نعمت الله شاكر از ولايت هرات
مجوسيها (آتش پرستان) كه قبل از اسلام در افغانستان هم موجود بودند و مركز شان در ولايت بلخ بود و بلخ هم همان وخت بنام بخدى مشهور بود در روز نوروز جمع ميشدند و خوشحالى ميكردند، لباسهاى نو ميپوشيدند، مهمانيها جور ميكردند مباركى سال نو به يك ديګر ميدادند و هندوها به نام هولى (در وخت بهار عيد هندوها ست) و بنام والى (عيد ديګر هندوها ست) روزهاى خاص دارد و در آن روزها خوشحالى ميكند هنوز هم اين معمول خطرناك از بين نرفته و بعض از مسلمانها اين روز تجليل ميكند .
اما الحمد لله مسلمانان در جريان سال دو روز خاص (عيد فطر يا عيد روزه و عيد قربانى) دارد و در آن روزها خوشحالى، مهمانى ، پوشيدن لباس نو و مباركى دادن نه تنها تفريح و رخصتى است بلكه ثواب هم دارد و موجب رضاى الله جل جلاله ميګردد .
در کتاب مشهور فقه امام اعظم ابوحنيفه رحمة الله علیه مسئله نوروز این طور واضح است:
وَبِخُرُوجِهِ إلَى نَيْرُوزِ الْمَجُوسِ لِمُوَافَقَتِهِ مَعَهُمْ فِيمَا يَفْعَلُونَ فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ وَبِشِرَائِهِ يَوْمَ النَّيْرُوزِ شَيْئًا لَمْ يَكُنْ يَشْتَرِيهِ قَبْلَ ذَلِكَ تَعْظِيمًا لِلنَّيْرُوزِ لَا لِلْأَكْلِ وَالشُّرْبِ وَبِإِهْدَائِهِ ذَلِكَ الْيَوْمِ لِلْمُشْرِكِينَ وَلَوْ بَيْضَةً تَعْظِيمًا لِذَلِكَ لَا بِإِجَابَةِ دَعْوَةِ مَجُوسِيٍّ حَلَقَ رَأْسَ وَلَدِهِ وَبِتَحْسِينِ أَمْرِ الْكُفَّارِ اتِّفَاقًا حَتَّى قَالُوا : لَوْ قَالَ : تَرْكُ الْكَلَامِ عِنْدَ أَكْلِ الطَّعَامِ حَسَنٌ مِنْ الْمَجُوسِ ، أَوْ تَرْكُ الْمُضَاجَعَةِ حَالَةَ الْحَيْضِ مِنْهُمْ حَسَنٌ ، فَهُوَ كَافِرٌ كَذَا فِي الْبَحْرِ الرَّائِقِ.
(فتاواى عالمګيرى جلد ۲ صفحه ۲۷۶ _ ۲۷۷ كتاب السير الباب التاسع في احكام المرتدين وهکذا في البحرالرائق كتاب السير باب احكام المرتدين)
خلاصۀ اين مسئله و فتوا اينست كه اګر يك شخص در روز نوروز طبق معمول مجوسيها ويا هندوها تعظیم این روز را بكند و يا يك چيز بخاطر تعظیم نوروز خريدارى كند و يا يك تحفه حتىٰ يك دانه تخم به سبب نوروز به كسى ديګر بدهد خطر کفر مواجه میشود.
فلهذا ضرور است كه در اين روز احتياط شود و كدام كارغير عادى يعنى خوشحالى خاص ، ميله رفتن ، مهمانى، پوشيدن لباس نو و مباركى سال نو وغيره كه تخصيص روز نوروز از آن معلوم ميشود نشود و ازين افت جهانى نجات يابــيم.