د اوبو د زیرمو تنظیم او ساتنه
لیکنه: مطیع الله ذهین / تعلیم الاسلام ویب پاڼه
زموږ په هیواد کي د نباتاتو د استفادې وړ اوبو زیرمي محدودي دي او په مکاني او زماني لحاظ په ځانګړي ډول بیا د کرهڼي او اوبوني په اړوند سمي نه دي وېشل سوي. پر دې سربېره زموږ د اوبو څخه په علمي او سمه توګه استفاده نه ده سوې/ نه کیږي او ښه ډېري اوبه مو له مؤثریت پرته ضایع کیږي.
زموږ په هیواد کي ښه ډېر فرصتونه سته، چي کېدلای سي په نسبتاً کمو امکاناتو ښه ډېر د اوبو لوی او کوچني بندونه او زخیرې جوړي سي او د اورښتونو اوبه د بې ځایه بهېدو پر ځای پکښي جمع کړل سي. په دې کار سره هم د اوبو او سېلابونو په وسیله د رامنځته کېدونکو احتمالي خطرونو ګراف کمېدلای سي او هم تر مځکي لاندي اوبو (Ground Water) د اوبو د ګل (Water Table) سطحه لوړېدای سي.
د اوبو د زیرمو تنظیم، کنټرول او ساتنه څو اړخیزي او ډېري ګټي لري، چي ځیني ئې دا دي:
۱- پر موسمي اورښتونو (واوره او بارانونه) باندي اتکا او تکیه کول کموي او د اوبو د زیرمو او منابعو څخه ګټه اخیستنه ډاډمنه کوي.
۲ - د اوبو د ضایع کېدو، د خاوري د تخریب، د سېلابونو د وقوع او پېښېدو او تر ډېري اندازې د ځاني او مالي زیانونو مخنیوی کوي.
۳ - نورو هیوادونو ته د اوبو د بهېدو او له دې لاري د اوبو د ضایع کېدو کمی ورسره راځي.
۴ - د کبانو او اوبه خوښونکو حیواناتو د ژوند او روزني له پاره مناسب شرایط او فرصتونه برابروي او د بیولوژیکي تنوع Biodiversity) ) باعث ګرځي.
۵ - د ذخیره سوو او مهار سوو اوبو څخه د برېښنا د تولید له پاره هم استفاده کېدای سي.
۶ - د سیمي هوا معتدله کوي، سمسورتیا او ښېرازي ورسره رامنځته کیږي او د خلګو د تفریح او ساتیري له پاره شرایط برابروي.
۷ - د وچکالۍ منفي اغېزې کموي او په وچکالۍ کي د کرهنیزو محصولاتو تولید ممکن وي.
۸ - په مجموع کي د کاري فرصتونو په ایجاد، د فقر او غربت په کمښت او د اقتصادي حالت په ښه کېدو، لوړېدو او رغېدو کي ځانګړی ارزښت او اغېز لري.
لازمه دا ده، چي افغان حکومت په هیواد کي د موجودو ظروفو او فرصتونو څخه اعظمي استفاده وکړي او په خپلو رغنیزو تدابیرو او پلانونو کي حق اولیت د اوبو کنټرول او مهار، د اوبو د بندونو او زخیرو جوړولو او د اوبو د منابعو تنظیم او ساتني ته ورکړي.
www.taleemulislam.net