د (قران کريم) نورې ليکنې
تازه سرليکونه
بېلابېلې ليکنې
مسلمان او قران
مولوي سيد احمد صابر
که دنړۍ په تاريخ کي د اسلام د تاريخ د زرينو پاڼو شتون نه واى ، نو د نن سبا د مسلمانانو مظلوميت ، دربدري او ناخوالوته په کتلو سره به ددې حقيقت ته تسلېمدل او منل ډېر ګران واى ، چي د نړۍ پرمخ يو وخت د مسلمان ملت د اقبال او ښېرازۍ لمر ځلانده وو او موږ به په ډېر زيار او مشکل سره دا خبره په چا منلې واى ، چي موږ د هغه مسلمان قوم اولاد يو چي يو وخت هغو د نړۍ د علم او حکمت درس ورکاوه ، د نړۍ په تاريخ کي يې يو بې ساري انقلاب را منځ ته کړئ وو ، د توحيد په رسۍ يې منګولي خښي کړي وې او د مځکي پر مخ يې د عدل ، انصاف ، صداقت او دحقانيت ډېوه روښانه کړې وه او هم يې د مځکي د مخ څخه د شرک ، ضلالت ، دښمنۍ ، بې رحمۍ او نورو نا وړو اعمالو لمن ور ټوله کړې وه خو الحمدالله چي موږ د خپلو اسلافو او مشرانو کار نامې ، برياليتوبونه او رښتنولي د تاريخ په زرينو پاڼو کي شتون لري او موږ پرې وياړو ، که څه هم د نن ورځي مسلمانانوته هغه څه د يوه خوب په شان په ذهن کي راګرځي او بس .
محترمو ! ايا موږ دهغو خپلو مشرانو زامن ځان نه ګڼو ؟ ايا موږ د هغو په شان د برياليتوبونو غوښتونکي نه يو ؟ ايا هغه قانون زموږ په وړاندي شتون نه لري په کوم چي زموږ مشرانو او اسلافو د دنيا او اخرت برياليتوبونو ته ځانونه ورسول ؟ او ...
نو هرو مرو د هر مسلمان ورور جواب دادئ ، چي ددې هرڅه منونکي او غوښتونکي يو ، بلکي همدا زموږ پلرونه او اسلاف نن سبا هم زموږ د وياړ ځلانده ستوري دي او هم هر مسلمان ورور دا مني چي هر هغه څه له موږ سره هم سته کوم چي له هغو سره موجود وه .
ښاغلو ! نو څه لامل دئ ، چي ورځ تر بلي زموږ د بقا کښتۍ د زوال او غرقېدو پر خوا روانه ده او مسلمان ملت د ډول ، ډول ناخوالو او دربدريو په جال کي شکېل او لا شکېليږي ؟
قدرمنو ! راځئ ، چي دا حقيقت درک کړو چي زموږ د ناکامۍ لامل ، او زموږ د مخکنيو اسلافو د بريا لامل او راز په څه کښي نغښتى وو؟
زما په اند يوازي مسلمانان نه بلکي د اسلامه څخه منکر کسان هم په دې پوهېږي ، چي د مسلمانانو د ناکامۍ يوازنى لامل دا دئ ، چي دوئ په خپل کتاب ( قران کريم ) باندي وعمل کولو ته شا کړېده ، ځکه قران هغه کتاب دئ ، چي د علم ، حکمت او عرفان خزانې پکښي نغښتي دي ، د رشد او هدايت تږو ته تل تلپاتي چېنې پکښي را خوټېږي او د حق دغوښتونکو لپاره پکښي د برياليتوب سر چينه ده .
د دې کتاب ( قران ) قوانين د کوم انسان د عقل او فکر د اختراع او نوښت ثمره نه بلکي دا قوانين د هغه واجب الوجود ذات الله جل جلاله لخوا را منځ ته سوي دي ، چي د هر څه پالونکى او خالق دئ او تل تر تله پر هرڅه قادر اوخبر دئ.
نو ايا د داسي قانون په وړاندي به د کوم مخلوق لخوا دا سي ارزښت ناکه او د اعتبار وړ قوانين را منځ ته سي اوکه نه ؟ نه هيڅکله نه .
راځو و خپلي موضوع ته دا په څرګند او واضح ډول ويلاى سو ، چي زموږ اسلاف ځکه بريالي وه ، چي له همدې قران د کبله يې دښيرازۍ ، ښکلا او برياليتوب ستورئ ځلانده وو ، او موږ ځکه د ناکامۍ او مغلوبيت په دام کې شکېل يو ، چي خپل کتاب او قانون مو تر شا پرېښى او د پر دو د تقليد رسۍ مو غاړي ته اچولې او دځان برياليتوب پکښي غواړو ، خو دا وړۍ به هيڅکله شړۍ نه سي .
مسلمانانو ! ښه په غور او فکر سره په دې خبره ځان پوه کړئ ، چي اوس يواځي او يواځي يو څه و مسلمان ملت ته نجات ورکولاى سي او بس ، چي هغه په خپل کتاب (قران) عمل دئ .
که مسلمان ملت دا وغواړي ، چي ددنيا پر سر خپله بقاء ،عزت، بريا او حريت خوندي وساتي ، نو په ښه صداقت او رښتنولۍ سره دي په قران منګولي ټينګي کړي ، بيا به وګورو ، چي ايا موږ له هري بلا څخه خلاصون او نجات پيداکولاى سو او که نه ، دا د غم ټغر زموږ د ملت څخه ټوليږي او که نه او دا بې اتفاقي او نفاق زموږ د کلي څخه کډه کوي او که نه ؟
د اسلامي نړۍ له مشهوره عالم حکيم الامت مولانا اشرف علي تهانوي رحمة الله علیه څخه يو چا پوښتنه وکړه ، چي نن سبا د مسلمانانو د ناکامۍ او د کفارو د برياليتوب راز په څه کي دئ ؟ حکيم الامت په جواب کي ورته وويل :کفارو په هغه څه ځان کاميابه کړ چي هغه يې له موږ څخه زده کړي دي ، مثلا : غمشريکي ، د کار حوصله او نور.. دا ټول هغه څه دي ، چي تل يې اسلام غوښتنه کړې ده .
خو موږ بيا له دوئ څخه هغه څه زده کړل ، چي ځان موپرې د ناکامۍ کندي ته ټېل واهه مثلا: نفاق ، بد اخلاقي ، نفس پرستي ، او دا سي نور..
ښاغلو ! که د حکيم الامت رحمة الله علیه پورتنۍ خبري ته ځېر سو نو رشتيا هم او سني مسلمانان په ټوليز ډول د غفلت په خوب ويده دي ، د ځان بريا او بقا د هغو قومونو په تقليد او پيروي کي ويني ، چي د بد اخلاقۍ ، وحشت او بې حيايې د بيان اړ تيا يې نسته .
ګرانو لوستونکو ! اوس هم وخت نه دئ تېر ، را ځئ چي د قران د تعليماتو په رڼاکي خپل ژوند پيل کړو ، خپل حقيقت درک کړو صداقت ، د يانت ، تقوا ، صله رحمي ، همدردي ، اتفاق ، اتحاد ، امانت ، مروت او داسي نور ټول عاليه کمالات او صفات په خپل فردي او اجتماعي ژوند کي عملي کړو او هر مسلمان بايد لمړى ځان په قران باندي د عمل کولو اړ او مکلف کړي او بيا د ټولني نور افراد را وبولي ترڅو په همدې ډول له غفلت څخه د حقيقت پر لور يو سالم يون پيل کړو ، نو په دې توکه به نجات ومومو او خپل ځان او ملت به وژغورلاى سو .
قدرمنو ! يو ځل بيا يادونه کوو چي موږ د مځکي پر مخ بادشاهان وو ، موږ د صداقت او رښتنولۍ ستوري وو ، موږ غازيان او بت شکن وو او زموږ په کور کي خوشحالي ، رښنتولي او ښېرازي وه خو کله چي مو قران پرې ښود ، نو د مځکي پر مخ ګدايان سوو فريب او درواغ مو نژدې ده ، چي شعار جوړ سي اونور.. لنډه دا چي موږ يو وخت هر څه وو ، خو کله چي مو قران ته شا کړه بيا هيڅ نه يو .
په پاى کي درته د سيد جماالدين رحمة الله علیه خبره کوم هغه وايي : کله چي غرب ته ولاړ سم نو مسلمانان را ته بې اسلامه ښکاري ، او کله چي بيا شرق ته ولاړ سم نو اسلام را ته بې مسلمانانو ښکاري .
الله جل جلاله دي په قران باندي د عمل کولو بشپړ توان او توفيق را په بر خه کړي . امين
ماخذ: تعلیم الاسلام مجله، ۷ ګڼه
ورته ليکنې:
تبصره
