قرانکريم د الله جل جلاله وروستى ستر کتاب دئ ، چي د بشري نړۍ د سعادت او نېکرغۍ په موخه الله جل جلاله پر خپل وروستي استازي رسول اکرم صلی الله عليه وسلم باندي پر داسي مهال نازل کړئ دئ ، چي پر درسته نړۍ باندي د جهالت او ناپوهيو توروتيارو خپل ناولي و زرونه غوړولي وه ، رڼا او پوهه د نړۍ څخه پر کوچېدو وه ، انسانانو خپل خالق او د هغه بندګي هېره کړې وه او نړۍ وال په يوه داسي بد بختۍ کي راګير وه ، چي ان دين ورته هيڅ ارزښت نه درلودئ .
الله جل جلاله په خپل وروستي کتاب قرانکريم کي داسي حيرانه ونکئ او اغېز من تاثير يښى دئ ، چي که هرڅوک يې په انصاف او د عناده پرته په اخلاص سره ورقه ور واړوي او وې ګوري نو دفکر او سوچ کولو پرته به په لوړ اواز سره ووايي ، چي دا قران يو الهي کتاب دئ .
قرانکريم په يوه وخت کي پر عقل او زړه دواړو باندي اغېزه کوي او حقانيت يې و زړه ته لاره پيدا کوي ، د هغه په شان بليغ او فصيح کلام وړاندي کول ، چي اخبار بالغيب هم پکښي وي د انساني قدرت څخه وتلې خبره ده ، نو ځکه د رسول الله صلی الله عليه وسلم په غټو معجزوکي حسابل کېږي .
د قرانکريم پر حقانيت باندي دلايل ويل دا سي معنى لري لکه يو څوک چي د نور پر نورانيت باندي د لايل وايي .خو په لاندي څو کرښوکي موږ د دې له پاره د قران د اعجازونو د جملې څخه د هغه پر قانونيت باندي څه کاږو تر څو پر قرانکريم باندي مو ايماني عقيده لا نوره هم غښتلې او قوت پکښي راسي .
انساني قانون که يوه کس جوړ کړئ وي او که دګڼو کسانو ( پارلمان او يا يوه مجلس) لخوا جوړ سوئ وي ، د دې قانون د مسودې په تر تيب کي چي هر څونه پوهانو او د قانون جوړني ماهرينو برخه اخستې وي ، بيا هم دا قانون چي د ډېرو پو هانو د نظرونو محصول دئ تر ډېره په بېلا بيلو قومونو او هيوادونو کي نسي چلېداى او هرو مرو به دا سي کمزورۍ پکښې ښکاره کېږي ، چي په هغه کي به و ترميم او بدلون ته اړتيا ترستر ګوکېږي .
دا چي د يوه هيواد په قوانينو کي د همهغه هيواد د قانون جوړوني د مجلس يا پارلمان له خوا تغير او بدلون را منځ ته کيږي او دنوو زېږېدلو اړتيا وو له پاره په قانون کي مادې زياتېږي ، نو دا کړنه په اصل کي د همدې انساني قانون د کمزورۍ د ليل دئ ، مګر د قران قانون ، چي د انساني ژوند د ټولو اړخونو لکه ، تعليم ، تربيه ، سياست ، جهاد ، تجارت ، ټولنيز ژوند ، عبادات او نورو سره تړاو لري او بشر ته د دې قراني قانون وړاندي کونکئ او راوړونکئ هم يو دا سي پيغمبر دئ چي ليک او لوست يې نه وو کړئ بلکي امي وو ، دا ځکه چي ددې پيغمبر صلی الله عليه وسلم وطن چي دى مبارک پکښي د الهي او قراني قانون د تطبيق په موخه د پيغمبر په حيث لېږل سوئ وو هستوګن يې امي او نا لوستي وه ، نه يې کوم روزن ځاى (مدرسه يامکتب ) درلودئ او نه يې هستوګنو د کوم قانون څخه خبر دارى در لودئ .
په دا سي حالاتو کي ، چي نړۍ د غرقېدو په در شل کي وه ، د قران نجات بخښونکئ قانون ورته و ړاندي سو ، چي نه يواځي عربو بلکي د اسيا ، اروپا او افريقا د درو واړو لويو وچو هستوګنو تر زرو کالوډېره موده په دې قانون باندي فيصلې کولې ، په دې اوږده موده کي ان نه پکښي کوم کوچنى نقص ښکاره سو او نه و تر ميم او بدلون ته کومه اړتيا پکښي پېښه سوه ، بلکي په او سني د علم او پر مختګ په دوره کي ، چي تعليم او زده کړي په ټوله نړۍ کي عام رواج موندلى دئ او د درستي نړۍ هستو ګن د يوې کورنۍ په ډول د تلويزون ، راډيو ، انټرنيټ ، ټليفون ، مجلو ، اخبارو او نورو و سايلو د لاري د يو او بل سره تړل سوي دي ، خو بيا هم د خپلو ټولو پر مختګونو او لاس ته راوړنو سره سره نه يواځي مسلمانان بلکي د اسلام هغه مخالفين هم چي د دې دين او قران سره تعصب او عناد نه لري ، د قران قانون يو بې مثاله ، معقول او جا مع قانون بولي ، دا په داسي حال کي چي د قراني قانون پر نزول څه د پاسه څوارلس سوه کلونه او ړي .
دلته د نړۍ د څو کفري پوهانو څو اعترافات را نقلوو ترڅو څر ګنده سي ، چي دوئ هم د قران پر عظمت باندي اعتراف کونکي دي.
١- رونالد ليکلي : قران ونړۍ ته دا سي اصول او قوانين وړاندي کړل چي ان د ساينس مخ پر وړاندي پېشرفت او تر قي لا هم مقابله نسي ورسره کولاى .
٢- اډ منډ برک وايي : اسلامي قانون ( قرانکريم ) د يوه ستر مشر څخه نيولې ان بيا تر يو ادنا کسه پوري د ټو لو له پاره يو شانته قانون دئ ، قران يو دا سي قانون دئ ، چي د فقهي پر معقول علم باندي مشتمل دئ ، چي بېلګه يې تر دې وړاندي د نړۍ په اوږده او لرغوني تاريخ کي هيڅ نه تر سترګو کېږي .
٣- فرانسوى موسيو دا جين کلا فل وايي : قرانکريم يو داسي کتاب نه دئ ، چي هغه دي د احکامو او قواعدو مجموعه وي بلکي په دې کتاب کي د احکامو او قواعدو تر ځنګ ټولنيز احکام هم شتون لري ، چي د انساني ژوند له پاره د ژوند په هر ډګر کي خورا گټور او مهم دي.
دا د قرانکريم پر عظمت د ګن شمېر کفري پوهانو د جملې څخه د يو څو نظرونه او اعترافات وه .
له دې څو پرا ګرافه لنډي ليکني څخه د قرانکريم قانوني اعجاز تر يوه بريده څرګند سو او د خپلي ليکني پايله په څو لاندي کرښوکي دا سي وړاندي کوم .
١ - د قرانکريم قانوني او ا صولي احکام او اوامر عام دي .
٢- د قرانکريم ټول قانوني احکام هر اړ خيزه دي .
٣- ټول احکام او قوانين يې خورا لنډ ، جامع او اسانه دي .
٤- ټول احکام او قوانين يې تل پاته او ابدي دي .
٥- دا چي ټول قوانين يې اصولي او بشپړ دي ، نو ځکه و هيڅ ډول بدلون ته اړتيا نه پکښي تر سترګو کېږي .
٦- قوانين او لارښووني يې د هر نسل او قوم له پاره دي .
٧- و نړۍ ته قران يو دا سي مساويانه قانون وړاندي کوي ، چي د امير او غريب ، نارينه او ښځي ، عرب او عجم ، تور او سپين بلکي د ټو لو له پاره يو ډول او برابر قانون دئ .
درنو لوستونکو! د قرانکريم قانوني احکام که چيري د نړۍ د نورو قوانينو سره پر تله کړو ، نو په هيڅ قانون کي به يادي سوي ځانګړ تياوي او صفات تر سترګو نه سي ، نو ځکه وايو چي قران يو قانوني او تغير نه منونکى کتاب دئ .
په پاى کي د الله جل جلاله و ستر دربار ته د اوښکو او سلګيو په بدرګه سوال کوم ، چي اې زموږ پروردګاره ! قران مو د ژوند په ټولو چارو يعني له عبادته تر سياسته ، له دعوته تر هجرته ، له تعليمه تر تربيې ... پوري حاکم وګرځوه . امين .
ماخذ: تعليم الاسلام مجله، ۷ ګڼه